Trích Từ: Phật Giáo Việt Nam
Hòa Thượng Thích Huệ Thông
Đức Phật là một con người đã giác ngộ, với lòng từ bi vô hạn, Ngài đã đem sự giác ngộ của bản thân để hóa độ chúng ta, chúng ta sẽ theo học giáo pháp của đức Phật, hành trì theo lời dạy của Ngài để được giác ngộ như Ngài.
Như chúng ta đã biết, đức Phật thị hiện trên cõi đời này dưới hình thức một con người, Ngài muốn chứng minh rằng con người có một địa vị tối tôn tối thắng trong thế giới muôn loài và trung tâm của vũ trụ. Tuy nhiên Ngài đã thể hiện cho chúng ta thấy rằng, dù con người có khôn ngoan bao nhiêu đi chăng nữa, dù nhân loại có đạt đến đỉnh cao của nền văn minh như thế nào đi chăng nữa, mà tâm hồn vẫn còn chứa đầy tham, sân, si, ái, ố , hỹ, nộ, vẫn còn nhân, ngã, bỉ, thử… thì nhân loại trên thế giới này vẫn còn hận thù, vẫn còn bất an đau khổ. Đồng thời đức Phật cũng đã chỉ cho chúng ta biết rằng, con người không những chỉ thông minh uyên bác mà còn có thể đạt đến “Tuệ Giác” do quá trình tu tập giác ngộ, chứ không phải nhờ vào sự thông minh học hỏi.
Trí tuệ từ sở học càng đạt đến đỉnh cao thì cố chấp càng lớn, ngã mạn càng tăng, ngược lại, nhờ Tuệ Giác mà chúng ta có thể loại bỏ thói hư tật xấu, chuyển hóa vô minh, phá trừ ngã chấp… Nhờ có Tuệ giác mà chúng ta mới thấy được tự tánh của các pháp là vô thường, vô ngã… Chính nhờ Tuệ giác mà chúng ta thấy rằng, giữa chúng ta và muôn loài luôn có sự liên hệ mật thiết với nhau như ruột thịt, do vậy chúng ta mới biết thương yêu nhau, bảo vệ cho nhau, chung sống với nhau trong ngôi nhà hòa bình trên thế giới. Còn ngược lại thì thế giới mãi là bãi chiến trường đầy dãy đua tranh, hận thù, bất an, đau khổ…
Trước khi bàn đến nhân cách văn hóa của đức Phật, điều tôi muốn thổ lộ suy nghĩ của bản thân cùng quý vị là đức Phật ở trong tôi cũng là một con người bằng xương bằng thịt, trong lòng cũng tràn đầy cảm xúc, Ngài cũng sinh ra và rồi cũng giã từ cõi đời này cũng như bao con người khác trên thế gian, chứ không phải là một siêu nhân hay một đấng thần linh được tô vẽ đượm nhiều màu sắc tín ngưỡng hoang đường và bí ẩn. Nếu có khác chúng ta chăng?
- Ngài là một con người viên mãn về đạo đức vì Ngài đã đầy đủ đức hạnh Từ Bi Hỷ Xả.
- Ngài là một con người trí tuệ đã vì Ngài đã giác ngộ lý vô thường từ khi còn là Thái tử.
- Ngài là bậc trượng phu có ý chí, vì Ngài đã đoạn tuyệt ngũ dục ngay trong chốn hoàng cung, đã vứt bỏ tất cả uy quyền, danh vọng như chúng ta từ bỏ đôi dép rách.
- Ngài là người có tâm hồn cao thượng và tầm nhìn xa rộng, vì Ngài đã lập chí tu hành tìm cầu đạo giải thoát.
- Ngài là bậc đại tinh tấn vì đã chiến thắng ma quân, dấn thân vào chốn rừng thiêng nước độc, vượt qua muôn vàn khó khăn, thiếu thốn để hoàn thành chí nguyện.
- Ngài là một con người thông minh siêu việt vì đã nhận ra nguyên lý tu hành là không nên sống buông thả theo cám dỗ dục vọng và cũng không nên quá ép xác, vì như vậy sẽ khó có cơ hội để tìm ra chân lý giác ngộ bản tâm.
- Ngài là một bậc đại giác ngộ vì đã chứng được đạo quả Vô Thượng Bồ Đề.
Đạo quả mà Ngài chứng được cùng với đạo hạnh và lòng từ bi yêu thương chúng sanh như con một, tất cả đã hình thành nên nhân cách văn hóa tuyệt vời nhất của đức Phật, và những điều này đã khiến nhân cách văn hóa của Ngài trở nên lung linh siêu việt và bất tử trong lịch sử nhân loại.
Nói một cách gần gũi hơn, đức Phật là một con người đã giác ngộ với lòng từ bi vô hạn. Ngài đã đem sự giác ngộ của bản thân để hóa độ chúng ta và chúng ta là những người chưa giác ngộ như đức Phật. Điều này có nghĩa chúng ta sẽ theo học giáo pháp của đức Phật, hành trì theo lời dạy của Ngài để được giác ngộ như Ngài. Chính những suy nghĩ như vậy, cho nên đối với tôi, nhân cách của đức Phật là biểu hiện về một nhân cách sống có ý nghĩa tuyệt vời nhất trong thế giới loài ngưòi, nó hiện hữu nơi một con người bằng xương bằng thịt trên thế gian này cách đây trên 2,500 năm.
