Linh hồn, tâm hồn, tâm thức có khác nhau không?

Translate into Other Languages
Trích Từ: Phật Giáo Việt Nam
Hòa Thượng Thích Thanh Từ 


Theo quan niệm ông bà mình xưa nay nói rằng con người có linh hồn. Vậy chữ linh là gì?

Thì ở đây nó có khác. Tâm hồn là một lối nói thôi, ở đây mình có Linh hồn và tâm thức.

Linh hồn là từ ngữ xưa nay ở nhà Nho hay thói quen tổ tiên hay dùng, tâm thức chữ thức là trong nhà Phật.

Theo quan niệm ông bà mình xưa nay nói rằng con người có linh hồn.

Chữ linh là gì? Là sáng tức là có môt cái hồn sáng suốt, mà cái linh hồn sáng suốt đó có mất không? Có đổi thay không?

Linh hồn sáng suốt mình là mình, A khi thân này hoại thì linh hồn cũng là A mãi mãi là A chớ không thể đổi linh hồn đó thành cái gì được.

Bởi đó trong nhà Phật không chấp nhận chữ linh hồn mà nói là thức “tâm thức”.

Linh hồn cũng là cái biết sáng, tâm thức là biết, chữ thức là phân biệt hiểu biết.

Nhưng chữ thức và chữ linh hồn khác nhau cái điểm linh hồn là cái sáng suốt và không đổi thay; thức là cái phân biệt đổi thay.

Bây giờ quý vị thử kiểm điểm lại mình coi, những hiểu biết mình đổi thay hay là thủy chung duy nhất?

Hồi nhỏ cái nghĩ hiểu của mình khác, lớn lên hiểu khác nếu đi học lại hiểu khác, không học hiểu khác, như vậy là luôn luôn đổi thay.

Mà nói linh hồn không đổi thay từ nhỏ đến lớn già chỉ một, linh hồn là một không đổi thay thì trúng hay trật?

Thực tế tâm thức của mình nó trăm ngàn thứ mà đổi thay luôn luôn.

Nếu linh hồn là cái nguyên vẹn thì nó tốt là tốt trọn vẹn, nó xấu thì xấu trọn vẹn phải không?

Vì nó là nguyên mà luôn là một.

Mà nếu linh hồn nguyên vẹn vậy có tu được không? Có cần tu không?

Nó là như vậy thì tu cũng là thừa.

Đó là cái hiểu sai lầm làm cho người ta không có nghĩ đến cái tu hành chuyển biến tâm niệm của mình.

Còn tâm thức thì nó có nhiều thứ, bởi nhiều thứ nên có cái xấu có cái tốt, có cái hay có cái dở, có những tâm thức ác , tâm thức thiện, ngu muội, sáng suốt.

Ngay mình có khi mình nghĩ hiền lành như bồ tát, có lúc mình nghĩ hung dữ như cọp như sói.

Có cái dữ, cái hiền thì là một hay nhiều mà cái tinh thần hiểu biết đó nó đổi thay, gặp duyên biết khéo sửa đổi theo chiều hướng tốt thì lần lần nó tốt, gặp duyên theo chiều hướng xấu thì lần lần nó xấu.

Thì như vậy nó là cái vòng chuyển biến, cho nên mình muốn cho nó chuyển biến theo chiều hướng tốt thì phải tu.

Như vậy chấp linh hồn là cái sai lầm và đồng thời không cho người ta cái ý niệm tu hành để chuyển biến.